Tot de meest aansprekende pianocomposities van de 20e eeuw behoort de twee uur durende cyclus Vingt regards sur l’Enfant-Jésus (‘Twintig blikken op het Jezus-kind’, 1944) van de Franse componist Olivier Messiaen (1908–1992). Gebaseerd op diverse theologische bronnen schreef Messiaen twintig muzikale meditaties rond de geboorte van Christus. In hetzelfde jaar waarin hij deze cyclus componeerde, publiceerde hij ook een traktaat over zijn compositietechniek: Technique de mon langage musical (‘Techniek van mijn muzikale taal’), waarin hij zijn harmonische en ritmische vindingen uiteenzette.

In Technique de mon langage musical begint Messiaen met een bespreking van zijn ritmische exploraties, voordat hij ingaat op zijn harmonische vernieuwingen. Bij de analyse van Vingt regards sur l’Enfant-Jésus ligt het echter meer voor de hand om te beginnen bij zijn harmonische systeem.

Aan de hand van passages uit Vingt regards sur l’Enfant-Jésus zal het systeem worden uitgelegd, waarna het systeem in geselecteerde fragmenten zal worden geoefend. Het grootste deel van de cursus is gewijd aan de bespreking van Messiaens ritmische technieken, die in deze cyclus rijkelijk aanwezig zijn. Om didactische redenen krijgen de kortere delen uit de cyclus voorrang in de besprekingen. Daarbij wordt zoveel mogelijk de oorspronkelijke volgorde van de stukken aangehouden. Incidenteel zullen ook de theologische bronnen die Messiaen tot deze pianocyclus inspireerden worden belicht.

Om de inhoud van deze cursus goed te kunnen volgen, is het van belang goed noten te kunnen lezen in zowel sopraan- als bassleutel.

De cursus zal worden gedoceerd op tien dinsdagochtenden van 23 september tot en met 9 december 2025 (geen college op 21 oktober en 18 november) van 9.00 uur tot 10.45 uur in het gebouw van de Vrije Universiteit, Boelelaan 1105 in Amsterdam. Voor meer informatie en aanmelding kunt u hier klikken.